میراث زمین شناختی

ميراث زمين شناختي 1. توصيف كلي زمين شناسي جزيره قشم بخشي از محدوده وسيعي از رشته كوه هاي زاگرس است كه در نتيجه آخرين مرحله كوهزايي آلپ در دوره زمين شناسي پليو-پليستوسن تغيير شكل داده و چين خورده است. سازند هاي زمين شناختي اين كمربند ممكن است متعلق به دوره پاياني پركامبرين تا كامبرين بوده و شامل دياپيرهاي نمكي منسوب به دوره پركامبرين به نام سري هرمز مي باشد كه تاكنون با روندي به سمت سازندهاي بالاي سطح زمين فعال بوده است. طولاني ترين غار نمكي جهان (6500 متر) واقع در گنبد نمكي نمكدان برجسته ترين پديده ژئوپارك جهاني قشم كه در دياپيرهاي نمكي اين دوره شكل گرفته است. اغلب كارشناسان زمين شناسي بر اين باورند كه اين منطقه از نقطه نظر زمين شناختي از اواخر سومين دوره (ترشياري) به عنوان منطقه تكتونيكي واقع در قسمت جنوبي پيشاني تغيير شكل يافته (كمربند همگرا واقع در بين النهرين و منطقه خليج فارس) به مانند حاشيه متراكم و پر برخورد صفحات ايران و عربستان فعال بوده است. فرآيندهاي اصلي مؤثر در شكل گيري هاي زمين شناختي قشم قشم منطقه اي بسيار گرم و خشك است. تمام سازندهاي زمين شناسي به وضوح در معرض و تحت فشار پارامترهاي مختلف فرسايش قرار دارند. فرآيندهاي فيزيكي و شيميايي كه دائماً در حال تغيير هستند موجب شكل گيري سازندهاي سطح جزيره مي باشند. اشكال و ريخت هاي فرسايشي متعددي در سراسر جزيره قشم يافت مي شود. علاوه بر اين، تكتونيك فعال نيز در شكل گيري اين اشكال مؤثر هستند. غالب ژئوسايت هاي قابل توجه و شناخته شده در ژئوپارك جهاني قشم نتيجه حركت هاي تكتونيكي و فرسايش مي باشند. تاقديس ها يكي ديگر از پديده هاي عمومي رشته كوه هاي زاگرس به ويژه در جنوب ايران هستند. تاقديس ها در شكل گيري پديده هاي جزيره قشم نقش بسزايي دارند. بيشتر ژئوسايت هاي اصلي در اطراف تاقديس ها قرار گرفته اند. گنبد نمكي نمكدان در تاقديس سلخ قابل مشاهده است. در شكل گيري جزيره قشم تفاوت سني جالبي مشهود است. در گنبد نمكي نمكدان سازندهايي با قدمت 500 ميليون سال وجود دارد در حاليكه قدمت قديمي ترين سازندهاي رسوبي به 20 ميليون سال مي رسد. در جزيره قشم و بويژه در اين منطقه سنگ ها و كاني هاي مختلفي وجود كه عبارتند از: انواع مختلف سنگ آهك، دولوميت متبلور، سنگ گچ، هاليت، انيدريت، هماتيت، اليژيست، ليمونيت، ريوليت، مارن، ماسه سنگ، اپيدت، توف، پيريت، آپاتيت، انواع شيل و ... .